Inhoud
Ronde haakjes
gebruikt om een verduidelijking, verklaring of toevoeging in te voegen.
De notatie is als volgt:
- U kunt uw komst bevestigen bij het secretariaat (maandag tot en met donderdag).
- (Na aanmelding is geen restitutie van het inschrijfgeld mogelijk.)
Hieronder geven we een overzicht van de gevallen waarin ronde haakjes worden gebruikt.
Tussen haakjes wordt een verduidelijking, verklaring of toevoeging gezet.
- De commissiebijeenkomst was verschoven naar september (in verband met de vakantietijd).
- Jannie van der Schar (94) is de oudste garnalenpelster van Zeeland.
- De NZf (Nederlandse Zorgfederatie) heeft nauwe betrekkingen met het ministerie van VWS.
Soms wordt tussen haakjes een (bij)zin ingevoegd.
Deze begint dan met een kleine letter, en eindigt zonder punt. Een eventueel vraag- of uitroepteken wordt wel toegevoegd:
- De vestigingsdirecteur (die nog altijd ziek is) meldt zich af voor de vergadering van de algemene directie.
- Over een maand (of is dat te laat?) is het project volgens planning afgerond.
Plaatsing om tussenzinnen, dan zijn haakjes een alternatief voor gedachtestreepjes of komma's.
Bijvoorbeeld:
- De makelaar in kwestie (naar wie al een onderzoek gaande was) is geschorst door zijn beroepsvereniging.
- De makelaar in kwestie − naar wie al een onderzoek gaande was − is geschorst door zijn beroepsvereniging.
- De makelaar in kwestie, naar wie al een onderzoek gaande was, is geschorst door zijn beroepsvereniging.
Door de tussenzin tussen haakjes te plaatsen, wordt die gepresenteerd als achtergrondinformatie die als het ware 'terzijde' wordt opgemerkt. Het gedachtestreepje legt wat meer nadruk op de tussenzin; de tussenzin is een nadrukkelijker 'onderbreking' van de hoofdzin. De komma's ten slotte leiden tot de minst opvallende presentatie van de tussenzin.
LET OP: Ronde haakjes als verklaring of toelichting niet te vaak toepassen. Ze onderbreken de tekst. Omdat komma's gewoner en minder nadrukkelijk zijn, vormen ze vaak een goed alternatief voor ronde haakjes.
De haakjes worden ook gebruikt voor literatuurverwijzingen of andere verwijzingen in de tekst.
- De schrijver heeft dit standpunt al eerder aangegeven (De Vries, 1988).
- Ook in de teksten van Kornman (2012) komt dit thema aan de orde.
- Het waterpeil in Zeeland daalt schrikbarend (zie kaart 5).
De haakjes geven een tweede mogelijkheid aan; ze hebben de betekenis 'of':
- Gezocht: stagiair(e)
- een leraar (lerares) Nederlands