Zinnen maak je meestal ontkennend door het bijwoord 'niet' te gebruiken. Soms doe je dat ook met woorden als 'geen' of 'zonder'. Een ander mogelijkheid is het gebruik van werkwoorden die al een ontkenning in zich hebben: ontraden, verbieden, ontmoedigen, et cetera.

Het ontkennend maken van een zin levert soms problemen op. Hieronder volgen enkele voorbeelden.

Onder een dubbele ontkenning verstaat men het in één zin plaatsen van twee afzonderlijke woorden die elk een negatieve betekenis hebben: Ik heb nooit geen gelegenheid gehad om te studeren. Nooit geen betekent zoveel als altijd. De zin moet dus luiden: Ik heb nooit de gelegenheid gehad om te studeren.

Wanneer je een zinsdeel ten onrechte te ver naar voren plaatst, is er sprake van een proleps. Een voorbeeld: Ik hoop niet dat het gaat sneeuwen. Hier is het woord 'niet' te ver naar voren gehaald. In feite zeg je hiermee dat je iets niet hoopt, terwijl je wél iets hoopt, namelijk dat het niet gaat sneeuwen. Dit is een proleptische ontkenning. De zin had dan ook moeten luiden: Ik hoop dat het niet gaat sneeuwen.

Bij andere werkwoorden veroorzaakt de te vroege plaatsing van het woord 'niet' geen proleps, bijvoorbeeld:

Ik verwacht dat Cees niet komt. Ik verwacht niet dat Cees komt.

Hier is het verschil tussen beide zinnen te verwaarlozen.

Andere fouten die gemaakt worden, vloeien voort uit het gebruik van het woord 'niet' of 'geen'. Voorbeeld:

Elke verandering is geen verbetering. Niet elke verandering is een verbetering.

Beide zinnen kunnen voorkomen, maar dan wel in geheel verschillende contexten. Nog een voorbeeld:

Elke socialist is niet sociaal. Hier had natuurlijk moeten staan: Niet elke socialist is sociaal.