Elke tekst heeft alinea’s. In geschreven tekst : begin alinea springt iets in, laatste drukregel niet vol gemaakt. In gesproken tekst : kleine pauze.

Belangrijkste mededeling/bewering (kernzin) en uitwerking daarvan. Kernzin staat vaak/meestal begin alinea.

Kernzin staat op opvallende plek (1e zin/laatste zin). In langere alinea’s wordt kernzin voorafgegaan door inleidende zin.

Af en toe staat kernzin in het midden, of bevat het 2 of geen kernzinnen (maak er dan zelf een).

“Eerste 2 beginwoorden …….…laatste 2 slotwoorden.” Elke tekst heeft een onderwerp; meestal met 1 woord of enkele woorden te beschrijven. Te vinden door naar kernzin te kijken.

Onderwerp van hele tekst zoeken (let op titel, inleiding en slot.)

Hoofdgedachte is 1 zin die je zelf onder woorden moet brengen. Kijk naar titel, inleiding, slot en kernzinnen.

Elke zakelijke tekst bestaat uit 3 delen:

• inleiding (meestal 1 alinea)
• middenstuk (meestal meer alinea’s)
• slot (meestal 1 alinea)

Elk deel heeft een eigen functie

De inleiding heeft 5 functies:

1. De belangstelling wekken
2. Het onderwerp introduceren
3. Aankondigen hoe de tekst is op gebouwd
4. De aanleiding voor het schrijven van de tekst noemen
5. De lezer / luisteraar welwillend stemmen

• Begin met één of meer directe vragen
• Begin met een uitspraak in de vorm van een stelling, gevolgd door een vraag. Die vraag geeft dan het hoofdonderwerp van de tekst aan.
• Begin met een retorische vraag
• Begin met een verrassende, uitdagende, shockerende of sarcastische openingszin. Gebruik bijvoorbeeld overdrijving, ironie en sarcasme als stijlmiddelen
• Vertel een korte anekdote
• Stel het probleem meteen aan de orde
• Noem de aanleiding tot het schrijven van je tekst

In het middenstuk (de kern) wordt de hoofdgedachte uitgewerkt in een aantal deelonderwerpen. Meestal: elk deelonderwerp in 1 alinea.

Het slot heeft tot doel de tekst af te ronden. Er zijn daarvoor 2 manieren:

• korte samenvatting in de laatste alinea (vooral bij informatieve teksten en uiteenzettingen)
• conclusie trekken in de laatste alinea (vooral betogende en activerende teksten)