de reden waarom iemand juist nu over dit onderwerp schrijft

Het concert van Doe Maar is een goede aanleiding om nog eens terug te kijken op de Nederpop van de jaren tachtig.

zie overhalen

de raad geven om iets te doen (of juist niet te doen)

Ik adviseer jullie om de avond voor het examen op tijd naar bed te gaan.

een groepje zinnen die zichtbaar bij elkaar horen; alinea's springen in of worden door witregels van elkaar gescheiden.

De alinea's van de examentekst zijn voor het gemak van de kandidaten genummerd.

mensen vermaken met iets leuks of interessants

De verhalen in de Donald Duck blijken ook veel tie- ners nog te amuseren.

een reden waarom je iets vindt, een bepaalde mening hebt

Ik vond de argumenten van de schrijver voor het Studiehuis niet erg overtuigend.

een argument dat echt 100% overtuigend is Dat rokers minder oud worden dan niet-rokers, is een bewijs voor de schadelijkheid van roken.

letterlijk iemands woorden weergeven

Gebruik altijd aanhalingstekens als je iemand citeert.

een bewering die logisch volgt uit wat iemand zegt of schrijft

Je kunt uit haar enthousiaste leesverslag maar één conclusie trekken: Jan Terlouw is een fantastische schrijver!

wat je met je woorden of daden wilt bereiken

De regering geeft voorlichting over veilig vrijen, met het doel het voorkomen van geslachtsziekten terug te dringen. Zie ook: schrijfdoel

een bewering die klopt met de werkelijkheid

De gemiddelde leerling besteedt meer tijd aan z'n bijbaantje dan aan z'n huiswerk; dat is een feit.

welke bijdrage het tekstdeel levert aan de tekst als geheel

Wat is de functie van de eerste alinea? Moet die de aandacht trekken van de lezer; of vat die de tekst samen?

iets wat door een andere gebeurtenis (de oorzaak) veroorzaakt wordt

De hongersnood in Afrika is een gevolg van de droogte die nu al twee jaar aanhoudt.

zie overhalen

wat een tekst beweert, samengevat in één zin

De hoofdgedachte van een liefdesbrief is: “Ik houd van je. ”

informatie geven over

Het programma 'Medisch nieuws' informeert u over de laatste medische ontwikkelinaen.

kort opschrift boven een tekst of tekstdeel

Met kopjes kun je een lang artikel overzichtelijker maken.

uitleg geven over de betekenis, in eigen woorden

Kun jij omschrijven wat de auteur bedoelt met 'nesteldrang'?

wat iemand ergens van vindt

Wat is jouw mening over de uitbreiding van Schiphol?

manier om je doel te bereiken

Zo'n vreemde foto is een goed middel om de aan- dacht van de lezer te trekken.

waar een tekst over gaat, zo kort mogelijk

Het onderwerp van mijn spreekbeurt is: kinder- mishandeling.

waardoor het komt dat iets gebeurd is

Wat was de oorzaak van dat ongeluk?

de manier waarop een tekst is afgedrukt

Ik vind dat dit jongerenblad een vrolijke opmaak heeft.

één voor één opnoemen

Hij begon de namen van de slachtoffers op te sommen.

mensen zover krijgen dat ze iets (voor jou) doen

Die reclame probeert je over te halen om ook een piercing te nemen.

mensen zover krijgen dat ze jouw mening overnemen

Hoeveel argumenten je ook geeft, je overtuigt me toch niet.

waarom je iets doet of vindt

Longemfyseem -een goede reden om nooit te gaan roken!

wat de schrijver met de tekst wil bereiken

Zo'n schrijver van cabaretteksten heeft maar één schrijfdoel voor ogen: het publiek vermaken.

korte weergave van de inhoud van een tekst, tel altijd het aantal woorden

Dat boek staat vol met samenvattingen van bekende romans.

twee begrippen of gedachtes die recht tegenover elkaar staan

Koud en heet vormen een tegenstelling.

iets wat al eerder kort is gezegd, uitvoeriger uitleggen

De schrijver zegt in alinea 1 dat autorijden te aantrekkelijk is; in alinea 5 komt hij met een uitwerking van die stelling.

(I) uitleg waardoor iets veroorzaakt wordt (2) uitleg wat een woord of een zin betekent

(1) Verkeersdeskundigen kunnen geen verklaring geven voor de toename van het aantalongelukken. (2) Kun jij een verklaring geven voor de titel 'Het bittere kruid'?

wat twee delen van een tekst met elkaar te maken hebben

Het verband tussen alinea 2 en 3 is mij wel duidelijk: in alinea 2 staat het probleem, en in alinea 3 de oplossing.

zie amuseren

iets wat eerst moet gebeuren, voordat…

Zij wil alleen aan de show meewerken, als ze vooraf betaald wordt.Dat is een keiharde voorwaarde.